ટૂંક સમયમાં તમારો પાસપોર્ટ બદલાવા જઈ રહ્યો છે. આગામી દિવસોમાં તમારો પાસપોર્ટ ઈ-પાસપોર્ટ દ્વારા બદલવામાં આવશે. આ તમારા માટે વિદેશ જવાનું સરળ બનાવશે. આ સાથે, તમારો પાસપોર્ટમાં સંગ્રહિત ડેટા વધુ સુરક્ષિત રહેશે. હવે આ ઈ-પાસપોર્ટ શું છે? તે તમારા હાલના પાસપોર્ટથી કેવી રીતે અલગ છે? અને તે કેવી રીતે કામ કરશે. ચાલો તેને જાણીએ.
ઈ-પાસપોર્ટ શું છે?
ઈ-પાસપોર્ટ સામાન્ય ભૌતિક પાસપોર્ટની જેમ કામ કરશે. પરંતુ અલગ વાત એ હશે કે તેમાં એક નાની ઈલેક્ટ્રોનિક ચિપ હશે. તમારો તમામ મહત્વપૂર્ણ ડેટા પાસપોર્ટમાં હાજર ચિપમાં હાજર રહેશે. આમાં તમારું નામ, જન્મ તારીખ, ઘરનું સરનામું વગેરે. ઈ-પાસપોર્ટમાં રેડિયો ફ્રીક્વન્સી આઈડેન્ટિફિકેશન (RFID) ચિપનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. આ ચિપની મદદથી અધિકારીઓ તરત જ મુસાફરોની વિગતો ચકાસી શકશે.
ઈ-પાસપોર્ટ જારી કરવા પાછળ સરકારનો હેતુ નકલી પાસપોર્ટનું સર્ક્યુલેશન ઘટાડવાનો છે. આ સાથે સુરક્ષા વધારવાની છે અને ડુપ્લિકેશન અને ડેટા ટેમ્પરિંગ ઘટાડવાનું છે.
ઈ-પાસપોર્ટ ક્યારે આવશે?
દૈનિક ભાસ્કરના અહેવાલ મુજબ સરકારી ઈ-પાસપોર્ટનો પાયલોટ પ્રોજેક્ટ આ વર્ષે મે મહિનામાં શરૂ થશે. આમાં સરકાર શરૂઆતમાં 10 લાખ પાસપોર્ટ જારી કરશે. આ માટે આવા પાસપોર્ટ સેવા કેન્દ્રોની ઓળખ કરવામાં આવી રહી છે જ્યાંથી ઓછા પાસપોર્ટ જારી કરવામાં આવે છે. સરકાર ઇચ્છે છે કે આનાથી ભીડભાડવાળા કેન્દ્રોના કામ પર અસર ન થવી જોઈએ.
શું હાલના પાસપોર્ટને પણ અપગ્રેડ કરવાની જરૂર પડશે?
હાલના પાસપોર્ટ ધારકોને ઈ-પાસપોર્ટમાં અપગ્રેડ કરવું પડશે કે કેમ તેની સરકારે હજુ સુધી જાહેરાત કરી નથી. અથવા ઈ-પાસપોર્ટ માટે અરજી કરવા માટે, હાલના પાસપોર્ટની સમયસીમા સમાપ્ત થવાની રાહ જોવી પડશે. ઈ-પાસપોર્ટ માટે અરજી કરવાની પ્રક્રિયા ભૌતિક પાસપોર્ટ જેવી જ હશે. જો કે, એકવાર દેશમાં સેવા ઉપલબ્ધ થઈ જશે, નવા અરજદારોને સીધા જ ઈ-પાસપોર્ટ મળશે.
ઈ-પાસપોર્ટ કેવો હશે?
ભારતમાં ઈ-પાસપોર્ટ સામાન્ય પાસપોર્ટ જેવા દેખાશે, જેમાં એક ચિપ લગાવવામાં આવશે. તેથી, આ ભૌતિક પાસપોર્ટ જ દેખાશે.
ઈ-પાસપોર્ટ કોણ બનાવશે?
ભારતમાં, વિશાળ ટેક કંપની ટાટા કન્સલ્ટન્સી સર્વિસિસ (TCS) ઈ-પાસપોર્ટ પર કામ કરી રહી છે. અને આ વર્ષે તેને શરૂ કરવાની જવાબદારી પણ કંપનીની જ છે.
